Avarya, genellikle ihracat alanında yapılan deniz taşımacılığını ve deniz ticaretini kapsayan bir sigorta işlemidir. Bir geminin ya da gemide bulunan eşyaların deniz seyahati sırasında karşılaşabileceği tüm hasarı kapsar. Sigorta acenteleri, yaşam sırasında kişilerin karşılaşabileceği pek çok olumsuz durumlara karşı çeşitli önlemler alır. Ticaret alanı da bu alanlardan birisidir. Avarya, deniz ticaretleri sırasında oluşabilecek sorunlara karşı kullanılan bir terimdir.
Deniz ticaret, içerisinde oldukça büyük birbirinden farklı tehlikeler barındırır. Özellikle ağır yük gemilerinde ya da uzun yolculuklar sırasında çeşitli ve ön görülemez tehlikeler ile karşılaşmak olası bir durumdur. Bu durum nedeni ile ticaret sahipleri ya da gemi sahipleri karşılaşılabilecek bu çeşitli sorunlar karşısında yükleri ve gemiyi sigortalatarak önlem alır. Sigorta yaptırmak karşılaşma potansiyeli yüksek tehlikeleri tamamen ortadan kaldırmamakla birlikte önlem alınmasını ve riski en aza indirilmesini sağlar. Avarya terimi ise yapılan bu sigorta işlemleri sırasında oldukça büyük bir öneme sahip terimdir.
Deniz taşımacılığında gemiye ya da gemide bulunan yüklere yapılan sigorta işlemlerinde avarya teriminin karşılığına ise avarya nedir? sorusu ile kısaca cevap verelim. Avarya, deniz taşımacılığında uygulanan sigortanın püf noktalarından biridir. Ticaret sırasında gemiye ya da yüklere bir zarar gelmesi durumunda bu zararları sigorta karşılar. Avarya ise, sigorta tarafından karşılanan ve ilgili tarafa ödenecek olan miktara verilen isimdir. Deniz ticareti sırasında hava durumundan deniz trafiğine kadar pek çok farklı etken avaryaya neden olur. Hava durumundan ya da yoğun ticaretin bulunduğu denizlerden kaynaklı olarak meydana gelen kazalar avarya kavramı kapsamında yer alır. Ayrıca bu kazaların yanı sıra yüklerin gemiye yüklenme aşamasında ya da indirme aşamasında da avarya durumlar ile karşılaşmak mümkündür. Bu nedenle ticari olarak kendini ve mallarını güvene almak isteyenler için önemli bir role sahiptir.
Avaryanın iki farklı çeşidi bulunur. Bunlar müşterek avarya ve hususi avaryadır. Müşterek avarya çeşidinde, gemicilerin seyahat sırasında karşılaşacakları fırtına vb. gibi zorluklar karşısında gemiyi daha iyi kontrol etme amacıyla yüklerin denize atılması sonucu oluşan avaryadır. Doğa olayları nedeni ile gemide bulunan kişilerin hayati güvenliğini korumak amacıyla yapılan bir eylem olduğu için nakliyat ya da tekne sigortası gibi sigortaları bulunan iş sahipleri uğradıkları maddi kaybı sigorta şirketi tarafından karşılayabilir.
Hususi avarya ise müşterek avarya uymayan ve çeşitli nedenlerden kaynaklı olarak zorunlu olmadan yüke verilen zararların karşılanmasına denir. Bu avarya çeşidinde herhangi bir hayati can kurtarma durumu olmadığı için ikiye ayrılır. Deniz ticaretinde, hava durumu, deniz trafiği, fırtına vb. gibi karşılaşılacak olan yüksel tehlikeli durumlardan gemiyi ya da yükleri koruma amacıyla yapılan sigorta poliçelerinde iş sahibinin karşılaştığı maddi hasar kaybının ödenmesi için avarya oldukça önemli bir terimdir.
