Çekme belgeli araçların yasal ve prosedürel süreçlerinde farklı uygulamalar ve kurallar görülebilir. Dolayısıyla aracınızın çekiciye yüklenip çekilmesi gereken durumlarda bu kurallara hakim olmanız gerekebilir. Düzenlenebilir ve iptal edilebilir çekme belgesinin ne olduğu ve çekme belgeli araçlarda muayene süreçlerinin nasıl ilerlediği gibi detayları aşağıda inceleyebilirsiniz.
Her aracın bir trafik tescil kaydı bulunur. Trafik tescil kaydında “çekme belgesi” olan araçlar ise, çekme belgeli araç olarak ifade edilir. Bu belge, bir aracın trafikte kullanılmak üzere kaydının olup olmadığını ve aracın geçici olarak çekiciyle taşınmasına izin verildiğini anlatır. Çekme belgesi alındıktan sonra, araç bir süreliğine trafikten men edilir.
Bir aracın ruhsatsız olması, muayeneden geçememesi sebebiyle trafikten men edilmesi gibi durumlarda çekme belgesi düzenlenir. Böylece, çekme belgeli araç sadece taşınma amaçlı çekiciye yüklenebilir ve gerekli yere taşınır.
Trafikten men edilen araçlar, normal trafik işlemlerine katılamaz ve sahada bulunamazlar. Aracın tekrar trafiğe çıkabilmesi için uygulanabilecek bazı işlemler vardır.
Çekme Belgesinin Kaldırılması: Aracın trafikten men edilme sebebi ortadan kaldırıldığında, ilgili trafik tescil birimine giderek çekme belgesini kaldırabilirsiniz.
Araç Muayenesi: Araçların trafikte kullanılabilmesi için belirli aralıklarla, yetkili kurumlar aracılığıyla muayene işleminin tamamlanması gerekir. Bazı eksiklik ya da arızalar sebebiyle aracınız trafikten men edildiyse, aracınızın eksikliklerini gidermelisiniz. Eksiklikler giderildikten sonra, araç trafik güvenliğine uygun bir hâle getirilir ve muayene ile kanıtlanır. Böylece aracınız tekrardan trafiğe çıkabilir.
Ruhsat ve Sigorta: Bazı araçlar, geçerli bir ruhsatı ya da zorunlu trafik sigortası bulunmadığı için trafikten men edilir ve çekme belgeli araç statüsüne gelir. Ruhsatın yenilenmesi ve zorunlu trafik sigortası yapılması durumunda aracınız yeniden trafiğe çıkabilir.
Trafik Tescil İşlemleri: Eğer aracın trafik tescil kaydı tamamlanmadıysa veya eski kaydı kaybedildiyse, aracın yeniden trafik tescil kaydının yapılması gerekir. Trafik tescil işlemleri, araç plakasının alınması ve ruhsatların düzenlenmesi gibi adımları içerir.
Ödenmesi Gereken Cezalar: Çekme belgeli araçlar, trafik cezalarının ve vergi borçlarının ödenmemiş olması sebebiyle trafikten men edilmiş olabilir. Böyle bir durumda, ödenmemiş borçların mutlaka okunması gerekir.
Çekme belgeli araçlarda yukarıdaki adımlar yasalara ve düzenlemelere uygun bir şekilde tamamlandıysa, çekme belgesi kaldırılır ve araç trafiğe çıkabilir. Aracın durumuna bağlı olarak, ek belge ya da işlemler yetkili kurumlar tarafından talep edilebilir. Dolayısıyla araç trafiğe çıkmadan önce, ilgili trafik dairesi veya motorlu taşıtlar ofisi ile iletişime geçebilirsiniz.
Çekme belgeli araçların muayeneye girmesi için birkaç izlenmesi gereken adım bulunur.
Çekme Belgesinin Kaldırılması
Çekme belgeli araçlar, trafik tescil kaydında kullanıma kapalı görülür. Muayeneye gidilebilmesi için çekme belgesinin kalkması gerekir. İlgili Trafik Tescil Şube Müdürlüğüne giderek çekme belgesinin kaldırılması için başvuruda bulunabilirsiniz.
Araçta Gerekli Düzenlemelerin Yapılması
Aracınızı trafikte kullanmadan önce, muayene için uygun bir hâle getirmelisiniz. Aracınızın fren ve aydınlatma sistemleri, egzoz emisyonu ve benzeri temel güvenlik unsurlarını kontrol etmelisiniz. Aracınızın temel güvenlik unsurlarında eksiklikler varsa öncelikle onarılması gerekir.
Muayene Randevusunun Alınması
Araçta gerekli düzenlemeleri yaptıktan sonra, muayene randevunuzu alabilirsiniz. TÜVTÜRK gibi yetkili muayene istasyonlarından randevu alabilirsiniz. Bu istasyonlar, internet sitesi, mobil uygulaması ve telefon üzerinden randevu alınmasına olanak tanır. Muayene için araç ruhsatı, zorunlu trafik sigortası ve kimlik belgesine ihtiyaç duyabilirsiniz.
Muayene Ücretinin Ödenmesi
Çekme belgeli araç muayene ücreti için TÜVTÜRK’ün belirlediği tarifeye göre ücret ödemeniz gerekir. 2025 yılı için ücretler aşağıdaki gibidir.
Traktör, motosiklet ve motorlu bisikletler için 1.334,40 TL
Otomobil, minibüs, kamyonet, özel taşıt, arazi taşıtı, römork, yarı römork için 2.620,80 TL
Otobüs kamyon, çekici ve tanker için 3.543,60 TL olarak belirlenmiştir.
Araç Muayenesinin Yapılması
Randevu günü ve saatiniz geldiğinde aracınızı ilgili muayene istasyonuna götürmelisiniz. Muayene esnasında yetkililer aracınızın fren, aydınlatma, egzoz emisyonu, lastik durumu, motor durumunu kontrol eder. Aracınız muayeneyi geçerse, muayene geçerlilik belgesi verilir ve aracınız trafiğe çıkabilir.
Muayene Sonrası İşlemler
Çekme belgeli araçların muayene işlemleri tamamlandıktan sonra çekme belgesi kaldırılmış olur. Aracın muayeneyi geçememesi gibi bir durumda, eksiklikleri gidermeniz için tarafınıza belirli bir süre tanınır. Belirtilen süre içerisinde eksiklikleri gidermeniz gerekir. Aksi takdirde, aracınız trafikten tekrar men edilebilir.
Sigorta ve Diğer Evraklar
Çekme belgeli araçlar, trafiğe çıktıktan sonra zorunlu trafik sigortasına ihtiyaç duyar. Sigorta geçerliliği genellikle muayene işlemiyle birlikte kontrol edilir.
Aracınız geçici olarak trafikten men edildiyse veya herhangi bir sebeple kullanılamaz hâle gelirse, araç çekme belgesi almanız gerekir. Aracınızın trafikte kullanılamayacağına dair bir tescil olan bu belgeyi almak için bazı adımları takip etmeniz gerekir.
Çekme Belgesinin Alınacağı Durum
Çekme belgeli araçların doğru şekilde kaydedilmesi ve durumun takip edilebilmesi için sebebin belirlenmesi gerekir. Aracın teknik eksiklikleri, muayene geçerliliğinin dolması, yasal sigortasının olmaması, ruhsat bulunmaması gibi durumlarda, aracınız trafikten men edilir.
Başvuru için Gerekli Belgeler
Çekme belgesi almak için, araç ruhsatı, kimlik belgeniz, zorunlu trafik sigortası ve araç muayene belgesi gerekir. Muayenesi olmayan araçlar için geçici çekme belgesi verilebilir.
Başvuru
Belgelerinizi tamamladıktan sonra çekme belgesini almak için, Trafik Tescil Şube Müdürlüğüne başvuruda bulunmanız gerekir. Başvuru esnasında, aracın çekilmesi için gerekçe belirtmelisiniz. Böylece aracın kullanıma uygun olmadığı veya taşınması gerektiği kanıtlanır.
Başvuru Sonrası İzin
Başvuru esnasında, aracınızın durumu kontrol edilir. Aracın trafikte kullanılamayacak durumda olduğu görüldüğünde, başvurunuz onaylanacaktır. Çekme belgeli araçlar, sadece taşıma amaçlı olarak çekiciyle taşınabilir. Çekme belgesi, geçiçi bir süre için geçerlidir. Bu süre içerisinde aracınızın tescil işlemlerini tamamlamalı, eksikliklerini gidermelisiniz.
Çekme Belgesi ile Taşıma
Çekme belgeli araçların çekici ile taşınması sağlanır. Araçların eksiklikleri giderildiyse ve işlemleri tamamlandıysa çekme belgesi kaldırılabilir.
Çekme belgeli araç sigortası yaptırmak bazı koşullara bağlıdır. Araç trafikte geçici süre kullanılmasa bile, yasal bir gereklilik olan sigorta yaptırılabilir.
Çekme belgeli araç, trafikte kullanılamaz olsa da zorunlu trafik sigortasına ihtiyaç duyar. Türkiye’de, tüm motorlu taşıtların zorunlu trafik sigortasına sahip olması gerekir. Çekme belgeli araçların çekilmesi esnasında meydana gelebilecek kaza veya üçüncü şahıslara verilen zararlar için sigorta teminatı gereklidir.
Kasko sigortası, çalınma, yangın ve teminat kapsamında yer alan mağduriyet durumlarında, aracın ve araç sahibinin korunmasını sağlar. Çekme belgeli araçlar için kasko sigortası yaptırmak mümkündür. Aracın fiziksel durumuna ve sigorta şirketinin politikalarına göre kasko teminatına bazı sınırlandırmalar getirilebilir. Bazı sigorta şirketleri, çekme belgeli araçlar için kasko sigortası yapmamayı tercih edebilir veya primleri yükseltebilir. Çünkü kasko sigortası fiyatları, sürücünün şoförlük geçmişi, aracın kaza ve hasar kaydı geçmişinden etkilenir.