Oryantalizmden rönesansa birçok medeniyette hakim olmuş sanat akımlarına dönem dönem ev sahipliği yapan İstanbul, bugün de sanatın ve düşüncenin kalbinin attığı yerlerden bir tanesi. Her iki yılda bir düzenlenen ve dünyanın farklı bölgelerinden sanatçıları bir araya getiren İstanbul Bienali, bu dinamizmin en sivri ve önemli örneklerinden bir tanesidir. İKSV (İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı) tarafından 1987 yılından bu yana düzenlenen bienal, bu yıl da hız kesmeden Magdeburger Sigorta iş birliği ile sanatseverleri yepyeni duygularla buluştururken, sergilenecek eserlerin sigortası da Magdeburger Sigorta’nın güvencesi altında olacaktır.

2025 İKSV İstanbul Bienali Ne Zaman?

2025 İstanbul Bienali’nin ilk ayağı 20 Eylül ile 23 Kasım arasında ücretsiz gerçekleştirilecek olup yaklaşık 2 ay sürecek. Bu yıl 18.si düzenlenen bienalin basın ön izlemeleri 16-19 Eylül tarihleri arasında yer alacak. Profesyonel ön izlemeler ise, basın ön izlemeleri ile ortak olarak 18-19 Eylül tarihlerinde sevenleriyle buluşacak. 

İstanbul Bienali Nedir? Sanat Dünyasında Neden Önemlidir?

“Bienal” kelimesi, Latince kökenli olup “iki yılda bir yapılan etkinlik” anlamına gelir. Ancak İstanbul Bienali, bu tanımın ötesine geçerek:

• Güncel sanatı tartışmaya açan,
• Sanatçılara olması gereken ifade özgürlüğünü tanıyan, 
• Ziyaretçileri sanatla başlayan bir düşünce yolculuğuna davet eden bir platform olarak konumlanıyor. 

Günümüz sanat dünyasında en büyük yatırımın ve prestijin görüldüğü bienallerden bir tanesi Venedik Bienali olarak bilinir. Venedik Bienali’nden sonra dünyanın en prestijli bienallerinden bir tanesi ise İKSV tarafından düzenlenen İstanbul Bienali’dir. Uluslararası sanat dünyasında Türkiye’nin çağdaş sanattaki yeri açısından çok önemli bir yer tutar. 

Bu seneki basın toplantısının düzenleneceği Beyoğlu Spor Kulübü, etkinliğin felsefesine uygun şekilde belirlenmiştir. 1800’lü yılların ikinci çeyreğinden sonra İstanbullu Rumlar tarafından kurulan spor kulübünün binasıdır. Yıllar içerisinde farklı takımlara ev sahipliği yapan ve tarihi önem taşıyan yapı, Cumhuriyet’in ilan edilmesi ile birlikte Beyoğlu Spor Kulübü olarak güncel tarihinin başlangıcını yapmıştır. Yapının önemli tarihi ve ev sahipliği yaptığı etkinliklerin izlerini taşıyan bir müze de bulunur. 

2025 İstanbul Bienali'nin Teması ve Küratörü

2025 yılı için düzenlenen İstanbul Bienali’nin bu seneki küratörü olarak Christine Tohmé atandı. 18. İstanbul Bienali, alışılmış bienal formatlarının dışına çıkarak 2025’ten 2027’ye yayılan üç aşamalı özgün bir yapı olarak tasarlandı. Bienalin küratörü, bu yeni yaklaşımı "bir kedi gibi davranan bienal" metaforuyla tanımlıyor: zamanla esneyen, çevresini dinleyen, nabza göre hareket eden ve gözlemle beslenen bir organizma gibi.

İlk Ayak (2025)

20-23 Eylül 2025 tarihleri arasında gerçekleşecek olan ilk ayak, 40’tan fazla sanatçının özenle seçilmiş eserlerinin yer aldığı kapsamlı bir sergiyi barındıracak. Şahit olan herkesi düşünmeye itecek performanslar, film gösterimleri ve açık konuşmalarla birlikte bienalin temel soruları izleyicinin görüşlerine sunulacak. İlk ayağa katılacak sanatçılar ise şu şekilde açıklandı.

• Haig Aivazian (1980): Beyrut’ta doğdu ve Beyrut’ta yaşıyor.
• Abdullah Al Saadi (1967): Khor Fakkan, Birleşmiş Arap Emirlikleri’nde doğdu ve orada yaşıyor.
• Ana Alenso (1982): Venezuela’nın başkenti Caracas’ta doğdu, Berlin’de yaşamına devam ediyor. 
• Willy Aractingi (1930-2003): Amerika’nın New York eyaletinde doğan Willy Aractingi, Paris ve Lübnan’da yaşadı. Barselona’da bulunduğu dönemde hayatını kaybetti. 
• Karimah Ashadu (1985): Londra’da doğdu. Hamburg ve Nijerya’nın başkenti Lagos’ta yaşamına devam ediyor. 
• Mona Benyamin (1997): İsrail’in Hayfa kentinde doğan Mona Benyamin, Hayfa ve New York’ta yaşamaya devam ediyor. 
• Chen Ching-Yuan (1984): Tayvan’ın Tainan kentinde doğdu. Tayvan’ın başkenti Taipei’de yaşamaya devam ediyor. 
• Ian Devis (1972): Amerika, Indianapolis’te doğan Ian Devis, Los Angeles’ta yaşamaya devam ediyor. 
• Nolan Oswald Dennis (1988): Zambia’nın Lusaka şehrinde doğan Nolan Oswald Dennis, Güney Afrika kenti olan Johannesburg’da yaşamını sürdürüyor. 
• İpek Duben (1941): İstanbul’da doğdu ve İstanbul’da yaşıyor. 
• Celina Eceiza (1988): Arjantin’in Tandil kentinde doğan Celina Eceiza, Buenos Aires'te yaşamaya devam ediyor. 
• Ali Eyal (1994): Bağdat’ta doğdu. Sonrasında Amerika’nın Los Angeles şehrine taşındı ve burada yaşamaya devam ediyor. 
• Eva Fàbregas (1988): Barselona’da doğdu ve yaşıyor. 
• Simone Fattal (1942): Suriye’nin başkenti Şam’da doğdu ve Paris’te yaşamına devam ediyor.
• Lou Fauroux (1998): Fransa’nın şehri olan Mulhouse'da doğan Lou Fauroux, Seine-Saint-Denis’te yaşıyor.
• Pélagie Gbaguidi (1965): Senegal’in Dakar kentinde doğan Pélagie Gbaguidi, Brüksel’de yaşıyor. 
• Lungiswa Gqunta (1990): Bir Güney Afrika şehri olan Gqberha’da doğdu, Cape Town’da yaşıyor.
• Rafik Greiss (1997): Kahire’de doğan Rafik Greiss, Paris’te yaşamaya devam ediyor.
• Ola Hassanain (1985): Sudan’ın başkenti Hartum’da doğdu, Hollanda kenti olan Utrecht’te yaşıyor.
• Doruntina Kastrati (1985): Güncel olarak Kosova sınırları içerisinde yer alan Prizren’de doğdu, Priştine’de yaşıyor.
• Jasleen Kaur (1986): İskoçya’nın Glasgow kentinde doğdu, Londra’da yaşıyor.
• Şafak Şule Kemancı (1975): İstanbul’da doğdu ve yaşamaya devam ediyor.
• Kongkee (1977): Malezya’nın Sarawak eyaletinde dünyaya geldi, Hong Kong ve Londra’da hayatını sürdürüyor. 
• Seta Manoukian (1945): Beyrut’ta dünyaya geldi. Los Angeles’ta yaşıyor. 
• Mona Marzouk (1968): İskenderiye’de doğdu. Sonrasında taşındığı Helsinki’de yaşıyor. 
• Merve Mepa (1985): Kocaeli’nde doğdu. Sonrasında taşındığı İstanbul’da yaşıyor. 
• Valentin Noujaïm (1991): Fransa’nın bir şehri olan Angers’de doğdu. Paris ve Atina’da yaşıyor.
• Claudia Pagès Rabal (1990): Barselona’da doğdu ve yaşamaya devam ediyor. 
• Pilar Quinteros (1988): Şili başkenti olan Santiago’da doğdu, Basel’de yaşıyor.
• Khalil Rabah (1961): Kudüs’te doğdu. Sonrasında taşındığı Ramallah’ta yaşıyor.
• Jagdeep Raina (1991): Kanada’nın Ontario eyaletine bağlı Guelph’te doğdu. New York’ta yaşıyor.
• Marwan Rechmaoui (1964): Beyrut’ta doğdu ve yaşıyor.
• Naomi Rincón-Gallardo (1979): Amerika, Kuzey Carolina’da doğdu. Meksika’nın bir şehri olan Oaxaca’da yaşıyor. 
• Rial Rizaldi (1990): Endonezya’nın Bandung şehrinde doğdu, Yogyakarta şehrinde yaşamaya devam ediyor. 
• Lara Saab (1991): Montreal, Kanada’da doğdu. Beyrut’ta yaşıyor.
• Sara Sadik (1994): Fransa’nın bir şehri olan Bordeaux’da doğdu, Marsilya’da yaşıyor.
• Stéphanie Saadé (1983): Beyrut’ta doğdu ve yaşamaya devam ediyor. Sanat aktivitelerinin bir kısmını Paris’te yürütüyor.
• Sohail Salem (1974): Gazze’de doğdu ve yaşamaya devam ediyor.
• Elif Saydam (1985): Kanada’nın şehri Calgary’de doğdu. Berlin ve İzmir’de yaşıyor, sanatına devam ediyor.
• Selma Selman (1991): Bosna Hersek, Bihać’ta doğdu. Amsterdam, New York ve Bihać’ta sanatını icra ediyor.
• Natasha Tontey (1989): Endonezya’nın bir şehri olan Minahasa’da doğdu. Yogyakarta’da yaşıyor. 
• Sevil Tunaboylu (1982): İstanbul’da doğdu ve yaşamaya devam ediyor. 
• Ana Vaz (1986): Brasília’da doğdu ve taşındığı Paris’te yaşıyor. 
• Dilek Winchester (1974): İstanbul’da doğdu ve yaşamaya devam ediyor. 
• Akram Zaatari (1966): Lübnan’ın bir kenti olan Sayda’da doğdu ve Beyrut’a taşındı.
• Ayman Zedani (1984): Suudi Arabistan şehri olan Abha’da doğdu. Riyad ve Şarika’da sanat aktivitelerini sürdürüyor. 

İkinci Ayak (2026)

Sanat aracılığıyla düşünsel egzersizlerin yapıldığı, temel soruların adeta bir kedi gibi sakince keşfinin yapıldığı ilk ayaktan sonra, üretim ve paylaşımı teşvik eden ikinci ayak düzenleniyor olacak. Akademi kurma fikri etrafında örgütlenen ikinci ayak, farklı coğrafyalardan gelen katılımcılarla ortak düşünen, öğrenen ve tartışan dinamik bir yapı olarak ön görülmekte. Bu dönemde sanat nesnesi kadar, fikir alışverişi, kamusal programlar ve yerel bilgi üretimi öne çıkar. 

Üçüncü Ayak (2027)

Etkileşim ve üretimin desteklendiği ikinci ayaktan sonra, dinlenme ve değerlendirmenin öne çıkacağı son adım olarak üçüncü ayak düzenlenecek. Yol boyunca biriken düşünceler ve karşılaşmaların bir araya geldiği son bir sergi ve atölye programıyla tamamlanacak. 

İKSV 18. İstanbul Bienali’nde amaç, geçmişte üretileni yalnızca sergilemek değil; aynı zamanda bu üç yıllık deneyimin neye dönüştüğünü birlikte kavramaya çalışmak. Tohmé’nin deyimiyle bu dönem, bienalin “yaslandığı”, bir kedinin hızlı hareketlerinden sonra gözlemlediklerini sindirdiği bir an olacak.